ایده تاریخ ساز علامه اقبال لاهوری
تمام مطالب این بخش از کتاب پاک سرزمین اقتباس شده است؛
از سال 1857انگلیسی‌ها آخرین ضربه را به دولت اسلامی و حاکمیّت اسلام در شبه‌قارّه وارد کردند. شورش بزرگی به وجود آمده بود. شاید دو، سه سال این شورش طول کشیده بود امّا اوج این شورش 4 ماه بود. در اواسط سال 1857 انگلیسی‌ها از فرصت استفاده کردند و ضربه‌ای را که تقریباً از نزدیک به هفتاد ، هشتاد سال قبل، به پیکر اسلام در هند وارد می‌آوردند، یکباره وارد کردند و اسلام را در آنجا ریشه‌کن کردند به خیال خودشان؛ یعنی حکومت اسلامی را، حکومت مسلمین را که در دوران ضعف خودش بود، از بین بردند. تنها مانع بر سر راه استعمار کاملِ شبه‌قارّه هند، وجود همان حکومت بود که در طول زمان، توانسته بود اینجا و آنجا، آن را ضعیف بکنند. وسردارانش را، شجاعانش را، رجالش بزرگش را از بین ببرند و ریشه‌های عمیق تمدّن اسلامی را در هند ضعیف کنند.
سیاست‌های خبیثانه و پلید انگلیس که با کمک هندوها کار را پیش میبرد، سبب شد تا رفته رفته مسلمانان به این نتیجه برسند که نمیتوانند چشم امید به داشتن حکومتی داشته باشند که مسلمانان را دشمن خونی خود میداند. «مسلم لیگ» نخستین حزبی بود که توسّط مسلمانان ایجاد شد تا از حقوق آنان دفاع کند و با تمام فراز و نشیبهایی که پیش روی خود میدید، به دفاع از حقوق مسلمانان میپرداخت. در دهه‌ی 30 فیلسوفی به نام «علّامه اقبال لاهوری» یک تئوری قدیمی را باز هم ارائه کرده و از فواید فراوان تحقّق آن سخن گفت. او معتقد بود که مسلمانان و هندوها به دلیل تفاوتهای ریشه‌ای هرگز نمیتوانند در کنار هم زندگی مسالمت‌آمیزی داشته باشند و بخصوص که با دسیسه‌های انگلیس هر روز خون مسلمانان ریخته میشود، بهتر آن است که مسلمانان کشوری جدا برای خود داشته باشند و هندوها نیز کشوری جدا متعلّق به خود داشته باشند.
اقبال در میان مسلمانان و غیر مسلمانان به عنوان یک رجل سیاسی مشهور نبود و مسلمانان او را از دریچه اشعار پُرشور و پُراحساسش که روح امید به بازگشت دوران شکوه اسلامی به مردم میداد و عزّت گذشته‌ی آنها را یادآوری میکرد، میشناختند. مردم به او عشق می‌ورزیدند و از افکار و اندیشه‌هایش پیروی میکردند. حتّی «نهرو» نیز مینویسد: تردیدی نیست قسمتی از شهرت اقبال به‌خاطر اشعار زیبایش است ولی مهم‌تر و مؤثرتر آن بود که که در روزگاری که مسلمین در جستجوی دستاویزی برای مطرح کردن مسئله‌ی تقسیم هند بودند، وی این نیاز را به طور کامل برآورده ساخت.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و دستیابی به مستندات کتاب پاک سرزمین را مطالعه کنید.