ایالت سِند(Sindh) :
سند مهد تمدن کهن پاکستان است که نام آن را از رود مقدس و خروشان سند گرفتهاند، قدیمیترین آثار بدست آمده از دل پر رمز و راز این خاک حکایت از عمر 9000 ساله تمدن در آن دارد، گروهی به نام «دراریون» نیز حدود 4000 سال پیش از میلاد مسیح در این نقطه سکونت داشتهاند و رونق تمدن آن را رقم زدهاند. گفته میشوند دراریون اولین دندانپزشکان روی زمین بودهاند و در صنایع مختلف پیشرفتهای چشمگیری داشتهاند از جمله اینکه جادههایی عریض و محکم بنا کرده و سیستم آبرسانی زیر زمینی را نیز راهاندازی کرده بودند. تا چند سال گذشته نگاهی سنتی و باورهای قدیمی مردم مانع تحقیق جدی بر روی آثار بدیع و بی همتای تاریخی این ایالت بود ولی مدتی است که با تلاش دولت اقدامات بسیاری در این زمینه صورت گرفته است.
91% جمعیت تقریبا 50 میلیون نفری ایالت سند را مسلمانان تشکیل میدهند، 8% هندو مذهب هستند و 1% را نیز سایر مذاهب و ادیان تشکیل میدهند.
شهرهای کراچی، حیدر آباد، سکر،لارکانه، میرپور خاص، و نوابشاه از بزرگترین سکونتگاههای شهری ایالت سند به حساب میآیند.
زبان سندی:
این زبان جزئی از شاخه زبآنهای هندوآریایی به حساب میآید و رسم الخطی ویژه دارد که به رسم الخط معمولی عربی و فارسی شبیه است ولی واجهای بیشتری دارد.بیش از 20 میلیون نفر در پاکستان زندگی میکنند که زبان مادری آنان سندی است و تعداد کسانی که در هند به این زبان سخن میگویند حدود 3 میلیون نفر تخمین زده شدهاند. در مدارس ایالت سند دانش آموزان الزاما این زبان را میآموزند، ضمنا گویشهای مختلفی در زبان سندی وجود دارد که مردم ساکن ایالتهای سند پاکستان و گجرات و راجستان هند از آن استفاده میکنند.
این زبان از سال 1400 تا 1800 دوران اوج خود را میگذرانده است و صوفیان بزرگی چون « شاه عبدالطیف بِتایی» با استفاده از الفاظ آن به مدح ذات خداوند پرداختهاند.این زبان از 52 حرف تشکیل شده است و میگویند اولین ترجمه قرآن در سال 200 هجری قمری به زبان سندی صورت رفته است. از بزرگانی چون پیرنورالدین،پیر سبزواری مولتانی، پیر شهاب الدین و بابا فرید الدین گنج شکر اشعاری به زبان سندی برجای مانده است.
برخی آثار مشهور وفاخر به زبان سندی عبارتند از:
مولود نامه: سبکی از شاعری به زبان سندی که حیات مبارک نبی گرامی اسلام «ص» را به شعر بیان میکند.
گنجینه هفت بانو: این گنجینه ادبی که به نام «سات سورمانه خواتین» مشهور شده است توسط «شاه عبدالطیف بِتائی» در «شاه جورساله» به نگارش در آمده است و 7 بانو به نام های «مومل، مارائی ،سوهنی، سس، نوری، سورته ولیلا» نقش آفرین داستان آن هستند.این افسانه شهرت و محبوبیت کم نظیری بین مردم سند دارد.
فرهنگ مردم سند
تمدن سند یکی از قدیمیترین تمدنهای جهان است و مردم آن به ساخت خانههای آجری شهرت ویژهای داشتهاند، ساخت ظروف مختلف سفالی و بافت پارچههای مرغوب نیز از دیر بازی بین مردم سند رواج دارد، نکته جالب این است که مردم این ایالت هنوز هم سنن گذشتگان خود را حفظ کردهاند.
مردم این ایالت برای اولین بار در جهان به صنعت تولید پارچه کتان دست یافتهاند که اینک در سراسر جهان به صورت گسترده از آن استفاده میشود، همچنین بازی شطرنج و حتی شکر خوراکی نیز از اختراعات تمدن سند به شمار میرود.
مردم این تمدن عظیم فرهنگ ویژه خود را دارند و از لباس گرفته تا غذا و جشنهای خاص آنان بین مردم شبهقاره به نام «سندی» شهرت دارد.
*جشنواره روز ملی فرهنگ سند: نخستین یکشنبه دسامبر هر سال مردم ایالت سند جشن روز فرهنگ خود را با شور و نشاطی وصف ناشدنی برگزار میکنند و آن را روز همبستگی مینامند.
در این روز مردم از «کلاه سندی» و شال مشهور «اجرک» استفاده میکنندتا نشان دهند که به فرهنگ نیاکان خود میبالند.
دربسیاری از نقاط ایالت سند به خصوص شهر کراچی گروههایی با پوشیدن لباس سنتی به خیابآنها میآیند و به شور و شادی میپردازند.
کلاه سندی: این کلاه که زیبایی خاصی نیز دارد در بسیاری از نقاط جهان حتی کشورهایی مانند افغانستان هم طرفدار دارد ، نشان ویژه کلاه سندی این است که در قسمت جلوی آن شکافی محراب مانند به چشم میخورد و آثار منقش روی آن نیز با ظرافت تمام هنر بدیع و اصیل سندی را به رخ بینندگان میکشد این کلاه در سند چنان اهمیت دارد که روز 21 دسامبر را روز ملی کلاه سندی نامگذاری کردهاند!.
اجرک: پارچه بسیار زیبایی که طرحهایی بدیع بر روی آن نقش بسته است و معمولا در رنگهای تیره و تاریک دیده میشود.مردم سند اجرک و کلاه سندی را نمادهای سرزمین خود می دانند و معمولا این شال زیبا را به گردن می اندازند.
شما می توانید در کتاب حکایت ملک خداداد بصورت کامل با این منطقه زیبا آشنا شوید.