عمران خان

عمران خان

کاپیتان سابق تیم ملی کریکت پاکستان یکی از نام آشناترین سیاستمداران تاریخ پاکستان در ایران و جهان به شمار می رود. عِمران خان که بسیاری به اشتباه او را عُمران خان می خوانند در کتاب پاک ستان چنین معرفی شده است.

عِمران‌خان متولّد یک خانواده‌ی پشتو زبان است ولی خود بزرگ شده شهر لاهور و تحصیل کرده دانشگاه آکسفورد به حساب می‌آید. بازی کریکت در خون عمران‌خان جریان داشت و او از 13 سالگی یکی از پدیده‌های این ورزش بود. در 18 سالگی عضو تیم ملی کریکت پاکستان شد و در سال 1982 یعنی 30 سالگی کاپیتان تیم ملّی کریکت پاکستان شد. در زمان کاپیتانی او بود که پاکستان برای نخستین بار قهرمان جام جهانی کریکت شد و به این ترتیب نام عمران‌خان با واژه‌ی کاپیتان پیوند خورد.

در دهه‌ی 90 عمران‌خان نماینده‌ی ویژه‌ی یونیسف در امور بهداشت و درمان در کشورهای جنوب آسیا بود. او پس از قهرمانی در جام جهانی از میادین ورزشی خداحافظی کرد و فعّالیتهای اجتماعی خود را افزایش داد. بیمارستان شوکت خانم در لاهور یک مجموعه‌ی تخصّصی درمان سرطان است که عمران‌خان آن را به یاد مادرش بنا نهاده و توانسته برای بنای آن بیش از 25 میلیون دلار از سراسر جهان جمع کند.

عمران‌خان در سال 95 با «جمائما» که دختر یک تاجر مشهور انگلیسی بود ازدواج کرد، گفته میشود همسر عمران‌خان پیش از ازدواج مسلمان شد. قاسم و سلیمان دو فرزند عمران‌خان حاصل این ازدواج هستند، البتّه بعدها ادّعا شد که عمران‌خان یک دختر نیز دارد. در سال 2004 این زوج از هم جدا شدند. عمران‌خان که در تلاش بود فعّالیتهای اجتماعی خود را افزایش داده و وارد میدان سیاست شود مقر فعّالیتهای خود را ایالت خیبر پختونخوا قرار داد و به دلیل محبوبیّتی که کریکت برای او به ارمغان آورده بود توانست به سرعت حزب خود را به شهرت برساند.

تعامل عمران‌خان با تمام گروهها به خصوص احزابی که از نگاه پرویزمشرّف ممنوع الفعّالیت تلقّی میشدند باعث شد تا او مدّتی را نیز در بازداشت به سر ببرد با این حال حزب تحریک انصاف در انتخابات سال 2008 شرکت نکرد ولی فعّالیتهای عمران‌خان باعث شد تا در سال 2013 حضور موفّقی در انتخابات داشته باشند.

حزب تحریک انصاف قدرت را در ایالت خیبرپختونخوا به دست گرفت با این حال عمران‌خان معتقد بود حزب نواز برای پیروزی در انتخابات دست به تقلّب زده است. کاپیتان سالهای قبل تیم ملّی کریکت پاکستان وقتی دید نواز شریف توجّهی به اعتراضات او ندارد با طرفدارانش به خیابانهای اسلام آباد آمدند و مقابل ساختمان پارلمان پاکستان ماهها تحصّن کردند. این تحصّن علی‌رغم اینکه به شکلی مستقیم نتیجه‌ای در برنداشت ولی راه را برای فعّالیتهای بعدی عمران‌خان باز کرد. او در 8 ژانویه سال 2015 برای دوّمین بار ازدواج کرد ولی این ازدواج او به سرعت شکست خورد و تنها 10 ماه دوام آورد. ریحام خان همسر دوّم عمران‌خان تبدیل به یکی از دشمنان او شد و حتّی کتابی نیز علیه او نوشت.

عمران‌خان که موفّق نشد نواز شریف را از طریق اعتراضات و تحصّن شکست دهد تصمیم گرفت از طریق قانونی وارد شده و فساد مالی نواز شریف را اثبات کند. تلاشهای بی‌وقفه‌ی او سرانجام نتیجه داد و عمران‌خان در سال 2018 نواز شریف را از کرسی قدرت به زیر کشاند. این موفّقیت سبب پیروزی تحریک انصاف در انتخابات همان سال شد و به این ترتیب برای نخستین بار قدرت در پاکستان به شخصی رسید که سران هر دو حزب مردم و نواز را مفسد مالی و اداری میدانست. عمران‌خان پیش از پیروزی در انتخابات و در سال 2018 با بشری بی بی ازدواج کرد. نکته‌ی جالب این است که همسر سوّمش پیش از ازدواج با عمران‌خان به او آموزش عرفان میداد. عمران‌خان بیست و دومین نخست‌وزیر پاکستان بود و تلاش داشت به جای دخالت در نزاع و تنش‌ها، کشور را به سوی ثبات و آرامش پیش ببرد.

در سال 2022 فعّالیتهای چندساله‌ی احزاب مخالف عمران‌خان که دشمنی ظاهری با خود را کاملاً کنار گذاشته و متّحد شده بودند با یک صورتجلسه‌ی مشکوک از سوی دولت آمریکا دست به دست هم داده و سرانجام دولت عمران خان را ساقط کردند. او که طی ماههای بعد سعی کردن اعتراضات بزرگی را رهبری کرده و انتخابات زودهنگام را مطالبه کند ولی یکبار هدف سوءقصد قرار گرفت که کار با زخمی شدن پای عمران‌خان به پایان رسید.

طبق ادعای رهبر حزب تحریک انصاف تنها ظرف یک سال ائتلاف دولتی و حامیان آنها بیش از 150 پرونده قضایی علیه عمران خان تشکیل دادند و سرانجام درجریان یکی از این پرونده‌ها موفّق شدند او را راهی زندان کنند. با این حال مبارزات عمران‌خان کم نشده و امکان اینکه طی مدّتی کوتاه ورق برگردد وجود دارد.

با مطالعه کتاب پاک ستان می توانید اطلاعات کامل‌تری در خصوص احزاب و گروههای سیاسی و مذهبی پاکستان به دست آورید.