محمّدعلی جناح
بنیانگذار پاکستان است که در کتاب پاک ستان چنین معرفی شده است؛ او در خانواده‌ای از شیعیان خوجه در سال 1876 متولّد شد. سپس تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش یعنی شهر کراچی سپری کرده و برای ادامه‌ی تحصیل به دانشگاه لینکلن انگلیس رفت. جناح پس از فارغ‌التحصیل شدن در رشته حقوق با هدف کمک به مسلمانان شبه‌قارّه که تحت فشار دولت انگلیسی وقت بودند به زادگاه خود بازگشت و مبارزات سیاسی خود را در سال 1905 آغاز کرد. نخستین مسئولیّت وی حضور در کنگره‌ی ملّی هند بود که قرار بود به نفع سیاستهای انگلیس عمل کند ولی عکس آن عمل کرد. در سال 1907 دفاع درخشان جناح از پرونده‌ی کار به نفع مردم هند، سبب شهرت او شد.
در سال 1918 گاندی پا به عرصه‌ی سیاست گذاشت و مسئولیّت کنگره ملی هند را به عهده گرفت، افکار او به مراتب از پیشینیانش بهتر بود و تلاش میکرد تا آرامش را به شبه‌قارّه بازگرداند ولی اوضاع بدتر از آنی بود که این تلاشها به ثمر برسند. گاندی و جناح در میدان سیاست با هم ارتباط خوبی داشتند و مواضع مشترک فراوانی نیز داشتند ولی موضوعی که سبب اختلاف بین آنها میشد ایده‌ی اقبال‌لاهوری بود که جناح در پی انجام و اجرای آن بود.
ناکامیهای جناح در سالهای پایانی دهه 20 میلادی باعث شد تا به انگلیس بازگردد. در سال 1935 با اصرار دوستانش به هند بازگشت تا به عنوان رهبر حزب مسلم لیگ طرح استقلال پاکستان را وارد مرحله‌ی تازه‌ای کند. در سال 1940 اتّفاق تازه‌ای رقم خورد و در یک جلسه‌ی رسمی و بزرگ در شهر لاهور، جناح با شور فراوان رؤیای علّامه اقبال را برای مردم بازگو کرد و به این ترتیب مبارزات برای جوانه زدن یک بیداری اسلامی بزرگ در شبه‌قارّه وارد مرحله‌ی تازه‌ای شد.
7 سال مبارزه‌ی شبانه روزی جناح باعث شد نخل تلاشش ثمر داده و سرانجام در 14 اوت 1947 کشور جمهوری اسلامی پاکستان به رسمیّت شناخته شود. اوّلین کشوری که این کشور نوپا را به رسمیّت شناخت، ایران بود.
او حدود 13ماه در رأس حکومت پاکستان قرار داشت و خط مشی کلی سیاست خارجی آن را مشخّص کرد. وی همیشه دنبال حل مسأله‌ی کشمیر برای ایجاد روابط دوستانه با هندوستان بود و همچنین بر گره‌گشایی از مسئله فلسطین اصرار می‌ورزید. جناح که از بیماری سل رنج میبرد 11 سپتامبر 1948 در منطقه‌ی زیارت واقع در ایالت بلوچستان پاکستان چهره در نقاب خاک کشید.
او را فردی میدانند که به وحدت مسلمانان علاقه داشت و علی رغم هشدارهای پزشکان برای کم کردن فعّالیتهایش حاضر نشد استراحت کرده و مبارزات برای استقلال پاکستان را نیمه کاره رها کند. جنازه محمّدعلی جناح به شکلی پر شور تشییع شده و در شهر کراچی دفن شد. کراچی را اینک نیز شهر قائد (شهر رهبر) مینامند.
شما می توانید در کتاب پاک ستان با شخصیت های مطرح پاکستان آشنا شوید.