نویسنده: محمد رضا کمیلی
سایت منتشر کننده خبر: خبرگزاری ابنا
لینک یادداشت در سایت اصلی: https://fa.abna24.com/story/1403341
به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ «محمدرضا کمیلی» کارشناس مسائل پاکستان با ارسال یادداشتی به خبرگزاری ابنا، نوشت: پاکستان دومین کشور پرجمعیت اسلامی است که به دلیل نحوه خاص استقلال آن، عنوان یگانه کشوری را به خود اختصاص داده که به نام اسلام موجودیت پیدا کرده است. هر گاه کشورهای اروپایی به پیامبر اعظم(ص) توهین کردند یا به ساحت قرآن جسارت کردند، مردم پاکستان در خیابانها تجمعات چند صد هزار نفره برپا کردهاند و گاهی درخواستهای آنها مبنی بر اخراج سفرای کشورهای اروپایی سبب خندیدن عدهای شده، ولی حقیقت این است که مردم پاکستان علاقه وافری به اسلام دارند.
عمر کشور پاکستان و عمر فاجعه فلسطین تقریبا برابر است و دقیقا زمانی که مردم پاکستان مبارزات خود را به نتیجه میرساندند، با فاجعه فلسطین و اشغالگری صهیونیستها مواجه شدهاند. از سوی دیگر طی سالهای اخیر فشار عجیبی روی سران پاکستان اعمال شده تا رژیم صهیونیستی را به رسمیت بشناسند و به عادی سازی روابط با آن بپردازند. «عمران خان» نخست وزیر سابق پاکستان در این خصوص میگفت: فشار زیادی از سوی کشورهای دوست به من آورده میشود که رژیم صهیونیستی را به رسمیت بشناسم، ولی وجدان من هرگز نمیپذیرد که اسرائیل را به رسمیت بشناسم.
در این نوشتار نه چندان بلند، قصد داریم ارتباط پاکستان و فلسطین را از منظر اتفاقات تاریخی بررسی کنیم.
داستان مشابه کشمیر و فلسطین
اولین و مشخصترین دلیلی که سبب همدردی مردم پاکستان در طول تاریخ با فلسطینیها شده است، تشابه ماجرای تلخ آن با کشمیر است. هر پاکستانی به شیوایی داستان کشمیر را میداند و تنها یک اشاره به اینکه داستان این دو منطقه مسلماننشین به هم شباهت دارد کافی است تا مردم پاکستان حامی مسلمانان فلسطینی باشند.
کلید واژههای گمشده تاریخی
«مفتی محمد امین الحسینی» مفتی اعظم بیتالمقدس و از پیشگامان مبارزه با صهیونیستها بود، او در سال 1951 یعنی تنها 4 سال پس از استقلال پاکستان، به کراچی (پایتخت آن زمان پاکستان) سفر میکند و در کنفرانسهای بزرگی سخنرانی دارد. او سپس به منطقه آزاد کشمیر سفر کرده و حتی به مناطق قبایلی پاکستان (وزیرستان جنوبی) هم میرود و از فلسطین و اشغالگری صهیونیستها سخن میگوید.
«حامد میر» تحلیلگر برجسته پاکستانی در این خصوص مینویسد: در این سفر مفتی اعظم بیتالمقدس از روسای مناطق قبایلی میخواهد که در جریان تنشهای بین هند و پاکستان، حامی تجزیه کشور نوپای پاکستان نباشند. او حتی به افغانستان هم سفر میکند و از دولت وقت کابل میخواهد که از تجزیه پاکستان و تشکیل کشور پشتونستان حمایت نکند. (در زمان مذکور افغانستان دارای دولت مستقر بود و به سادگی در کشور نوپای پاکستان ایجاد تشنج میکرد.)
«علامه اقبال لاهوری» که ایده اجرایی تشکیل کشور پاکستان را به مسلمانان شبه قاره داده و پیش از آنکه تحقق وعده خود را ببیند، چشم از جهان فروبست نیز در سال 1937 (10 سال پیش از تشکیل کشور پاکستان) در یک بیانیه از اعراب میخواهد که مسائل و مشکلات فلسطین را با کمک خود حل کنند و به وعدههای پوچ پادشاهان و سران کشورها دل خوش نکنند.
«محمدعلی جناح» بنیانگذار پاکستان در سال 1937 طی یک سخنرانی در لکهنو هند، رسما دولت بریتانیا را حیلهگر توصیف کرده و میگوید: تمام مسلمانان باید برای نجات فلسطین و پاکسازی آن از شر یهود دست به دست هم دهند. او در سالهای بعد با مفتی امین الحسینی در ارتباط بوده و بین آنها نامهنگاری نیز صورت گرفته است.
حضور نظامیان پاکستانی در جنگ اعراب علیه اسراییل
حمایت از فلسطین و مخالفت با اسراییل تنها به بنیانگذاران پاکستان محدود نمیشودT در دهه 60 و 70 میلادی و حین جنگ اعراب و اسراییل حدود 10 خلبان پاکستانی که اشخاص مشهوری مانند «سیف الاعظم، ستار علوی و…» از جمله آنها هستند به صورت داوطلبانه راهی جنگ میشوند و رکورد ساقط کردن جنگندههای اسراییلی را ثبت میکنند. تنها شخص سیفالاعظم که البته اهل پاکستان شرقی بود ( که بعدها تبدیل به بنگلادش شد) 4 جنگنده اسراییلی را ساقط کرده و مورد تقدیر سران کشورهایی چون اردن قرار گرفته است.
سیاستمداران پاکستان و اراده مردمی
آنچه سیاستمداران پاکستانی دچار آن هستند و سبب میشود که تصمیمات مختلف بگیرند لایههای پنهان و آشکاری دارد. گاه تحت فشار و گاه آزادانه تصمیمی را میگیرند که ممکن است با اراده مردمی همخوانی نداشته باشد.
در پاکستان فارغ از اعتقادات حزبی و مذهبی مردم اعم از شیعه و سنی با فلسطین همراه هستند. حتی گروههای تندرو نیز به شدت با رژیم صهیونیستی دشمنی دارند و این نشان میدهد که سیاستمداران حتی اگر بخواهند قدمی برای عادیسازی روابط بردارند با مشکلات و چالشهای بسیار بزرگی مواجه خواهند شد.
البته انتظار از پاکستان با چنین پتانسیلی همیشه زیاده بوده و حتی مردم نیز بارها خواهان نقشآفرینی جدیتر ارتش پاکستان در مناقشه تاریخی فلسطین شدهاند.
شکی نیست که وابستگی اقتصادی پاکستان به خارج از جمله کشورهای حاشیه خلیج فارس، سبب میشود که هر از گاهی فشارهایی از سوی آنها اعمال شود تا روابط میان پاکستان و اسراییل شروع شود، ولی تشکیل ائتلافهای تازه مثل رابطه با چین و حتی روسیه و ترکیه نشان میدهد که اسلامآباد قصد ندارد، گزینههای خود را برای خروج از مسائل اقتصادی محدود نگه دارد.