چترال Chitral
عروس محجوب پختونخوا
چترال شهری کوهستانی در نزدیکی مرز مشترک افغانستان و پاکستان است که دارای فرهنگ کهن و بناهای تاریخی فراوان است. در کتاب حکایت ملک خداداد راجع به این منطقه بهشتی آمده است. چترال سرزمین عجایب دلفریب است که حتی راه رسیدن به آن نیز توسط مدعیان سینه ستبر و بلند بالایی سد شده که گاه ارتفاع آنان به 7 هزار متر میرسد. سرزمین پر رمز و رازی که اینک نه تنها پاسدار زیباییهای طبیعی بیشماری است بلکه هنوز هم فرهنگ و سنت پیشینیان خود را زنده نگاه داشته و آخرین پناهگاه فرهنگ و باورهایی است روزگاری بر زمین سیطره میراندند. ایرانیان، افغانستانیها، قوم تاتار و هندو مذهبها هر کدام بخشی از فرهنگ و باور مردم این منطقه را شکل دادهاند، فرهنگی که گاه در حیات یک قبیله نمود پیدا کرده و گاه در زبان تکلم مردم یک شهر.
مادگلشتها آخرین مردمی هستند که در پاکستان سخن گفتنشان فارسی نامیده میشود! و کالاشها هنوز هم خود را از نسل پنج سردار اسکندر مقدونی مینامند، شکوه امپراتوریهای گذشته و به خصوص تمدن هندو را میتوان در گوشه گوشه چترال دید و هم مرز بودن با افغانستان باعث شده تا مردم این سامان قرابت فرهنگی خاصی با همسایه خود داشته باشند. درکنار تمام اینها عروس بیهماورد پختونخوا خود را در حصار حجله با شکوهی از کوههای هندوکُش پنهان کرده و تنها در فصول گرم سال راه رفتن به آن باز است.
سفر به چترال مانند سفر به دیگر نقاط ملک خداداد نیست بلکه انگیزههای بسیاری باید دست به دست هم دهند تا این مسیر پرپیچ و خم ولی زیبا راه به سویت باز کند. چترال اگر چه در اطراف خود بیش از 40 قله با ارتفاع بیش از 6هزار و 500 متر دارد ولی در بند فاتحی قدرتمند است که هنوز هم سایه آن بر سر این منطقه زیباست و میتوان آن را از صدها کیلومتر دورتر به نظاره نشست، «تریجمیر» نام بلندترین کوه هندوکُش است که اگر رشته کوههای هیمالیا و قراقرم وجود نداشتند بلندترین کوه جهان لقب میگرفت با ارتفاع 7 هزار و 788 متر. چترال را به تریجمیر و تریجمیر را به چترال میشناسند.
مردم محلی این کوه را خانه جن و پری میدانند و شاید دلیل آن این است که بخشی از کوه آفتاب نمیرسد و همیشه در سایه است ولی در هر حال عظمت تریج میر، ابهت و وقار چترال را دوچندان کرده است. چترال سرزمین میوههای بینظیر است و از سیب گرفته تا انگور و هلو در این منطقه به وفور یافت میشود. در گذشته چترال شکارگاه منحصر به فرد پادشاهان بود و از آنجا که این حکام مغرور اجازه شکار به دیگران را نمیدادند بسیاری از گونههای نادر حیات وحش از جمله پلنگ هیمالیایی، خرس سیاه آسیایی و بزمارخور در این منطقه به وفور زندگی میکردند.اگرچه تعداد این حیوانات در گذر زمان کمتر شده ولی هنوز هم چترال چون مادری مهربان از تمام موجودات حفاظت میکند.
موسیقی چترالی در تمام پاکستان شهرتی فراگیر دارد و برای گردشگرانی که قدم به این شهر زیبا میگذارند نویدبخش سفری خاطره انگیز خواهد بود.
شما می توانید در کتاب حکایت ملک خداداد بصورت کامل با این منطقه زیبا آشنا شوید.