بلوچستان (Balochistan ):
بلوچستان 43 درصد از تمام خاک پاکستان را در آغوش کشیده است و از حیث وسعت بزرگ‌ترین ایالت پاکستان به حساب می‌آید، جمعیت بلوچستان به نسبت وسعتش کم است و حدود 13 میلیون نفر تخمین زده شده است.
این ایالت از شمال مرزی به طول 1120 کیلومتر با افغانستان دارد و از غرب با وسعتی بالغ بر 900 کیلومتر دوش به دوش ایران اسلامی ایستاده است، از جنوب به کرانه‌های نیلگون دریای عمان می‌رسد و از غرب به ایالت‌های پنجاب و سند تکیه زده است.
کاوش‌های دقیق حاکی از وجود تمدنی پیشرفته در ایالت بلوچستان است که 9000 سال قدمت دارد. پیش از حمله اسکندر مقدونی، بلوچستان جزئی از قلمرو بزرگ هخامنشایان بود و آن را ماکا می‌نامیدند.
طلوع خورشید اسلام تاریکی را از بلوچستان نیز زدود و در زمان خلیفه دوم بیشتر این سرزمین به دست مسلمانان فتح شد و تنها بخش باقی مانده یعنی «قیقن» در زمان حکومت امیرالمومنین«ع» به اراضی اسلامی اضافه شد. اهمیت این ایالت برای پاکستان فراتر از حد بیان است زیرا نه تنها بیش از 2000 کیلومتر خطر مرزی با کشورهای همسایه دارد بلکه بزرگ‌ترین خط ساحلی پاکستان نیز در این ایالت قرار گرفته است. بلوچستان سکونت‌گاه گونه های مختلف شتر است و مرکز آن شهر کویته است که در حدود 700 کیلومتری شهر زاهدان واقع شده است.
بلوچ ها 65 درصد از مردم این ایالت را تشکیل می دهند و پشتو زبان ها با 25 درصد جمعیت و سرائیکی ها با 11 درصد جمعیت دیگر اقوام بزرگ به حساب می آیند.
چاغی، خضدار، مستونگ، پنچگور از مناطق مهم بلوچستان به حساب می آیند.
زبان و مردم بلوچستان:
بلوچ واژه‌ای فارسی و به معنای تاج بلند است و آن‌را در مقابل واژه عربی «بروج» قرار داده و با آن مقایسه کرده‌اند.«بلوچی» رایج‌ترین شیوه تکلم مردمان این ایالت است ولی یافتن گویندگان زبان پشتو نیز کار چندان دشواری نیست.زبان‌شناسان بر این باورند که بلوچی از زبان پهلوی اقتباس شده است و اخیرا تحقیقات وسیعی بر روی این زبان صورت گرفته تا رشد آن ادامه پیدا کند، این زبان را جزو زبآن‌های هندواروپایی به شمار می‌آورند و تالیفات مهمی نیز به این زبان انجام داده‌اند.
فردوسی در شاهنامه پنج بار نام قوم بلوچ را آورده واز آنان در زمان پادشاهی «کیخسرو، زرکس و نوشیروان» به نیکی و خردمندی یاد کرده است. محققان در تقسیم بندی زبان و ادب بلوچی از لحاظ تاریخی بر این باورند که این زبان زیبا 4 دوره را تجربه کرده است و «رند، خوانین، انگلیسی و پاکستان جدید» نامی است که روی این دوره‌ها گذاشته‌اند.از زمان استقلال پاکستان توجه به زبان و ادب بلوچی افزایش یافته و نشریات و کتاب‌های مختلفی به این زبان چاپ شده است.
فرهنگ مردم بلوچستان
روز جهانی فرهنگ بلوچ 2 مارس است و همه ساله بلوچستانی‌های ساکن در کشورهای پاکستان، ایران، امارات، عمان، افغانستان، عربستان و هند این روز را به جشن و سرور می‌گذرانند.مردان و زنان بلوچ با پوشیدن لباس‌های سنتی و محلی با پایکوبی به نژاد و اصل خویش می‌بالند. این لباس‌ها که بلوچی بودن صاحبان آن را مشخص می‌کند در اصل از پارچه‌های گران‌بهایی دوخته می‌شود که در گوشه گوشه آن هنر دست عیان است.در این روز موسیقی سنتی بلوچستان که به دلیل استفاده از آلات خاص به راحتی قابل تشخیص است نیز شنیده می‌شود.
طرح لباسی که زنان بلوچ استفاده می‌کنند منجوق دوزی‌های زیبایی را شامل می‌شود که این لباس را از لباس سایر اقوام متمایز می‌کند. لباس بلوچستانی گلدوزی بسیار زیبایی نیز دارد و از حریر بافته می‌شود.آماده کردن یک لباس بلوچی زمان بسیاری را می‌طلبد ولی علاقه مردم این سامان به هنر و فرهنگ سنتی باعث می‌شود که از مدت‌ها قبل به فکر آماده کردن لباس جشن خود باشند.نکته بارزی که در لباس‌های سنتی بلوچستان وجود دارد این است که جیب‌های بسیار بزرگی دارند و حتی مشهور است که در لباس «پهشک» 10 کیلو شکر می‌توان جای داد بی آن‌که فرم لباس به هم بخورد.
شما می توانید در کتاب حکایت ملک خداداد بصورت کامل با این منطقه زیبا آشنا شوید.